Skip to Content

Fuinneamh Gaoithe ar Tír

Ag forbairt fuinneamh gaoithe le níos mó ná 25 bliain anuas

Creidimid i gcumhacht an fhuinnimh ghaoithe agus an cumas atá ann todhchaí neodrach ó thaobh fuinnimh a chur i gcrích. Ónar bunaíodh ár gcéad fheirm ghaoithe 5MW i gCnoc an Cheannaí, Contae Dhún na nGall, sa bhliain 1998, tá punann sócmhainní d'fhuinneamh gaoithe ar tír forbartha againn a bhfuil d'acmhainn aici beagnach 850MW d'fhuinneamh glan a sholáthar in Éirinn agus sa Ríocht Aontaithe.

400MW d'fhuinneamh ar tír á fhorbairt in Albain agus sa Bhreatain Bheag

Leanaimid de foinsí soláthair de shócmhainní fuinnimh ar tír a fhorbairt in Albain agus sa Bhreatain Bheag tríd an gcomhpháirtíocht atá againn le Coriolis Energy, forbróir atá mar cheannródaí neamhspleách sa réimse fuinnimh gaoithe.

Tuilleadh Eolais

Feirm Ghaoithe Eidhneach, Co. Mhaigh Eo

D'oibrigh ESB agus Bord na Móna i gcomhar le chéile chun an fheirm ghaoithe is mó in Éirinn a thógáil in Eidhneach i gContae Mhaigh Eo, feirm a sholáthraíonn 172MW d'fhuinneamh glan.

Breathnaigh ar an bhFíseán

ESB agus Coillte chun 1GW d'fhuinneamh gaoithe ar tír a fhorbairt

Tá sé mar aidhm ag an gcomhfhiontar idir Coillte agus ESB, FuturEnergy Ireland, an t-aistriú chuig geilleagar ísealcharbóin in Éirinn a spreagadh trí 1GW de thionscadail fuinnimh gaoithe a fhorbairt faoi 2030, tionscadail a sholáthróidh dóthain fuinnimh le haghaidh 500,000 teach cónaithe.

Tuilleadh Eolais

Cistí Pobail na bhFeirmeacha Gaoithe

Tuigimid nach féidir an t-aistriú chuig sochaí neodrach a thaobh fuinnimh de a bhaint amach ach amháin trí fhorbairt fhreagrach a dhéanamh, forbairt a bhfuil fíor-rannpháirtíocht sa phobal mar dhlúthchuid di. Ba mhaith linn go mbainfeadh ár n-infheistíochtaí i bhfeirmeacha gaoithe amach sochair shóisialta, gheilleagracha agus chomhshaoil don tsochaí go fadtéarmacha.

Ag obair i gcomhar lenár bpáirtithe comhfhiontair, tá cistí sochar feirmeacha gaoithe curtha i bhfeidhm againn chun idirghníomhaíocht agus rannpháirtíocht dlúth leis na pobail atá suite in aice lenár bhfeirmeacha gaoithe a spreagadh, agus cabhrú leis na pobail sin a bheith níos inbhuanaithe trí thacaíocht a thabhairt do thionscnaimh agus do ghníomhaíochtaí dearfacha áitiúla.

Bronntar thart ar €1 milliún gach bliain ar na pobail seo trínár n-eagraíochtaí deontas ainmnithe. Ar an meán, cuirfear tús leis an gcistíocht sé mhí nó dhá mhí déag tar éis don fheirm ghaoithe dul i mbun feidhme, agus maireann an ciste ar feadh shaolré na feirme gaoithe (tréimhse 20 go 25 bliana, de ghnáth).

Bainimid úsáid as seirbhísí roinnt cuideachtaí neamhspleácha (ar a dtugtar: Eagraíochtaí Déanta Deontas, nó GMOanna) chun maoirseacht a dhéanamh ar gach céim de riar an chiste, ó athbhreithniú na n-iarratas go dámhachtain na gcistí.

Áirítear orthu sin na heagraíochtaí seo a leanas:

Cé go mbíonn roinnt eisceachtaí ann, cuirfear ar fáil deis gach bliain iarratas a chur isteach ar chistiú. Bíonn an deis seo ar oscailt ar feadh mí amháin, de ghnáth.

Seo a leanas liosta iomlán dár gcistí:

 

Cé go mbaineann riachtanais éagsúla le gach ciste, d'fhéadfadh aon cheann nó gach ceann de na nithe seo a leanas a bheith riachtanach agus d'iarratas á chur isteach agat:

  • Cóip de ráiteas cuntais bainc, comhar creidmheasa nó oifig an phoist d'eagraíochta.
  • Dhá theistiméireacht ó ionadaí pobail áitiúil.
  • Léarscáil ar a bhfuil suíomh an tionscadail sonraithe.
  • Meastacháin a dheimhníonn luach gach ní ar mhaith leat a cheannach, mar seo a leanas: Suas le €5,000.00 – 1 luachan, agus Os cionn €5,000.00 – 3 luachan.
  • I gcás oibreacha a bhaineann le hathchóiriú/tógáil/athfheistiú:
  • Cead chun dul ar aghaidh ón úinéir talún.
  • Cead pleanála, nó litir díolúine ón Údarás Áitiúil cuí.
  • I gcás caiteachais os cionn €10,000.00, beidh Deimhniú Imréitigh Cánach reatha don iarratasóir ag teastáil.
  • Cistiú

Tá luach measta ag gach ciste chun treoir a thabhairt maidir leis an méid a mbeifí ag súil leis a fháil. Ní hionann an luach measta sin agus íosmhéid ná uasmhéid. Níl ann ach léiriú ar an méid acmhainní a mheastar a bheidh ar fáil ó bhliain go bliain. Féadfaidh dámhachtainí bheith níos mó ná na luachanna measta sin má cheaptar go bhfuil sochar straitéiseach suntasach ann don phobal.

Cuirtear na cistí ar fáil d'eagraíochtaí seachbhrabúsacha agus deonacha atá lonnaithe i gcomharsanacht ceann dár bhfeirmeacha gaoithe. Eagraíochtaí lena n-áirítear, ach gan a bheith teoranta do:

  • Carthanais chláraithe.
  • Grúpaí forbartha pobail.
  • Coistí na mbailte slachtmhara.
  • Clubanna spóirt agus áineasa.
  • Bunscoileanna agus meánscoileanna.

     

    Is ionann an ‘Limistéar Sochair‘ nó AOB agus limistéar laistigh de raon 10km ó fheirm ghaoithe ina bhfuil na pobail is mó a bhainfidh leas as an gcistiú suite. Dá bhrí sin, tabharfar tosaíocht do na hiarratais a thagann ó limistéir laistigh den AOB.

    Chun go ndéanfaí iarratas ar chistiú ó lasmuigh den AOB a mheas, ní mór don iarratas sin an leas a bheidh ann do na pobail laistigh den AOB a léiriú.

    Is iad na hEagraíochtaí Déanta Deontas (GMOanna) ábhartha a mheasfaidh na hiarratais trí chomhairle a dhéanamh le coistí meastóireachta inmheánacha nó seachtracha. Déantar gach iarratas a mheasúnú de réir na gcritéar agus na scór ualaithe seo a leanas:

  • Ábharthacht an iarratais ó thaobh téamaí agus spriocanna an chiste de.
  • Tairbhe don phobal trí chéile.
  • An cumas atá ann aghaidh a thabhairt ar riachtanas pobail sonraithe.
  • Leibhéal na tacaíochta don tionscadal sa phobal.
  • Cúlra, struchtúr, comhtháthú agus cumas cruthaithe eagraíocht na n-iarratasóirí.
  • Saolré an tionscadail. An bhfuil luach ar airgead le fáil ón tionscadal agus an bhfuil sé inbhuanaithe ó thaobh airgid de?
  • Na síntiúis airgid atá faighte ag an iarratasóir nó na síntiúis bhreise atá faighte aige.
  • Cóngaracht an tionscadail don fheirm ghaoithe.
  • An fheasacht comhshaoil agus / nó an fheasacht inbhuanaitheachta a eascraíonn ón tionscadal.

Tacaímid le tionscadail a dhíríonn ar na téamaí seo a leanas;

  • Oideachas agus scileanna.
  • Sláinte, sábháilteacht agus folláine.
  • An comhshaol agus caomhnú gnáthóg.
  • Éifeachtúlacht fuinnimh agus inbhuanaitheacht.
  • Cultúr agus oidhreacht.
  • Áineas, spórt agus ionchuimsiú sóisialta.
  • Turasóireacht*
    • *Ní ghlacfar leis an téama seo i mbreithiúnas na n-iarratas ach amháin i gcásanna Cistí Pobail an Ráithín Léith agus Chaisleán an Phúca.
    •  

      Moltaí do Scoileanna:

      Le blianta beaga anuas, tá sé tugtha faoi deara againn go raibh deacrachtaí ag scoileanna iarratas a dhéanamh ar Chistiú ós rud é go raibh formhór na n-iarratas sin ag teacht salach ar fhoinsí cistithe reachtúla cosúla. Chuige sin, agus cé go bhfuil na critéar incháilitheachta fós i bhfeidhm, cuirimid fáilte roimh iarratais sna réimsí spéise seo a leanas:

    • Tionscadail oideachais atá dírithe ar an gcomhshaol agus ar an mbithéagsúlacht, mar shampla.
    • Tionscadail a bhaineann le hábhair Eolaíochta, Teicneolaíochta, Innealtóireachta agus Matamaitice (STEM) a chur chun cinn.
    • Cruthaitheacht agus na taibhealaíona, lena n-áirítear ealaín, oidhreacht, ceol, litríocht agus cultúr.
    • Áiseanna pobail atá inrochtana don phobal i gcoitinne.
    • Tionscnaimh a spreagann oideachas allamuigh, m.sh. gairdíní inite, seomraí ranga allamuigh, móinéir bláthanna fiáine.

       

      Ní féidir linn tacú le:

    • Tionscadail a bheidh á reáchtáil ag daoine aonair/eagraíochtaí san earnáil phríobháideach.
    • Tionscadail a théann chun tairbhe eagraíochtaí a bhfuil córas ‘ballraíocht shrianta‘ i bhfeidhm acu.
    • Tionscadail a thosaigh sular cuireadh isteach an t-iarratas.
    • Tionscadail a thagann go díreach in ionad gníomhaíochtaí/maoiniú reachtúil.
    • Tionscadail a chuireann ar fáil gníomhaíochtaí/seirbhísí/bonneagar atá ar fáil cheana féin sa phobal.
    • Tionscadail nach dtéann chun tairbhe an phobail áitiúil go díreach, agus nach meastar a bheith 'neamhbhrabúsach.'
    • Tionscadail a bhfuil foinsí cistithe ar fáil dóibh cheana féin. Cuirfear fáilte roimh tionscadail a éilíonn cistiú meaitseála, áfach.
    • Tionscadail a thagann salach ar aidhm, ar chuspóirí nó ar bheartas ESB nó ar aon chuideachta chomhlachaithe dá cuid.
    • Tionscadail a chuireann chun cinn:
          • aon reiligiún nó creideamh ar leith.
          • aon pháirtí polaitíochta ar leith.
          • aon chineál seilge nó lámhaigh.
          • Tionscadail a fhéachann le costas na nithe seo a leanas a cheannach/a chlúdach:
                • Tuarastail na foirne lárnaí.
                • Pleananna gnó agus staidéir féidearthachta.
                • Uirlisí ceoil.
                • Turais nó cuairteanna lasmuigh de limistéar an tionscadail.
                • Ranníocaíochtaí nó costais feachtais a mhaoiniú.
                • Costais CBL in-aisghabhála.
                • Gnáthchostais deisiúcháin agus cothabhála, agus/nó gnáthchostais reatha.

                I bhformhór na gcásanna, cuirfear cinneadh in iúl i scríbhinn d'iarratasóirí laistigh de dhá mhí tar éis an dáta deiridh d'iarratais ar Chistiú.

                • Gheobhaidh na hiarratasóirí ar éirí leo sa chomórtas conradh agus litir tairisceana shealadach a mbeidh foirm éilimh íocaíochta agus treoirlínte gaolmhara iniata léi.
                • Gheobhaidh na hiarratasóirí nár éirigh leo litir a chuireann in iúl dóibh na cúiseanna ar diúltaíodh dá dtionscadal.
                • Gheobhaidh iarratasóirí iarchurtha (i.e. i gcásanna ina ndéantar ró-éileamh ar Chiste, féadfaidh roinnt iarratas incháilithe a chur siar go dtí babhta cistithe níos déanaí) litir a chuireann in iúl dóibh gur cuireadh a dtionscadal siar. Féadfaidh an GMO faisnéis bhreise a iarraidh chun go ndéanfaí athmhachnamh ar d'iarratas.

                 

                Le linn an phróisis mheastóireachta, déantar gach iarracht measúnú a dhéanamh ar gach iarratas de réir na gcritéar ar bhealach atá comhsheasmhach agus cothrom. Tá cead ag aon iarratasóir nach n-aontaíonn le toradh an phróisis sin scríobh chuig an GMO ábhartha chun aiseolas breise a iarraidh faoina n-iarratas.

                Cé go bhfuil na cinntí a dhéanann coiste meastóireachta / painéal pobail GMO críochnaitheach, agus nach bhfuil siad faoi réir achomhairc, cuireann iarratais den sórt sin ar ár gcumas bheith ag foghlaim, agus d'fhéadfaí an t-aiseolas atá iontu a úsáid chun bonn eolais a chur faoi straitéisí eile amach anseo.

                Chun glacadh le tairiscint deontais, ní mór gach conradh a shíniú agus a sheoladh ar ais tríd an bpost chuig an GMO ábhartha laistigh de 15 lá oibre ón dáta a fhaightear é.

                Tríd an gconradh a shíniú agus sheoladh ar ais, tuigtear leis sin go n-aontaíonn tú le téarmaí agus coinníollacha an chonartha:

                • Ní mór an cistiú a úsáid chun an tionscadal a chur i bhfeidhm go díreach mar atá leagtha amach sa bhfoirm iarratais. Ní féidir cistiú do thionscadal amháin a aistriú chuig tionscadal agus/nó gníomhaíocht eile.
                • Bíonn dáta deiridh i gceist le gach Conradh agus ina dhiaidh sin glacfar leis go bhfuil do thairiscint deontais neamhnithe - sé mhí ón dáta ar eisíodh í, de ghnáth. Más rud é, ar chúis éigin, go bhfuil moill ar do thionscadal agus nach mbeidh sé críochnaithe faoin dáta deiridh, déan teagmháil leis an GMO ábhartha láithreach.
                • Ní mór do gach iarratasóir a fhaigheann cistiú an GMO a chur ar an eolas láithreach faoi aon athrú ar chúinsí. Ní mór don GMO aon athrú a athbhreithniú, a admháil agus a chomhaontú i gcás ina gcuirtear in iúl dóibh go mbeidh athrú sonrach ar úsáid an deontais.
                • Maidir le hoibreacha tógála/athchóirithe a chuirfear i bhfeidhm, ní mór tuarascáil innealtóra a chur ar fáil don GMO agus iarratas á dhéanamh ar airgead ón gciste, tuarascáil a shonraíonn costas na hoibre atá le cur i gcrích agus a dheimhníonn go bhfuil an obair ag cloí leis na rialacháin phleanála, tógála agus dóiteáin agus le gach rialachán foirgníochta reachtúil eile.
                • Ní mór go mbeadh cumhdach árachais leordhóthanach ann d'aon oibreacha a chuirtear i gcrích nó d'aon earraí a cheannaítear agus ní foláir go mbeadh fianaise dó sin ar fáil lena hiniúchadh ag an gcisteoir.
                • Sa chás go bhfuil cead pleanála ag teastáil, tá íocaíocht an chúnaimh deontais faoi réir na ndoiciméad ábhartha a fháil ón gComhairle Contae chuí.
                • Sa chás ina n-éilítear cead ó thríú páirtí chun na hoibreacha a chur i gcrích, ba cheart é sin a shonrú i léas nó fianaise den chéanna i bhfoirm doiciméad ar leithligh ón úinéir.
                • Tá sé tábhachtach go n-aithneofar obair na gCistí, ESB agus/nó cuideachtaí comhlachaithe in aon ábhar foilsithe a bhaineann leis an tionscadal a bhfuil deontas faighte dó. Mar sin, má éiríonn le hiarratas, ní mór d'eagraíochtaí:
                      • aitheantas a thabhairt do thacaíocht chiste na bhfeirmeacha gaoithe, ESB agus/nó cuideachtaí comhlachaithe in aon phoiblíocht a dhéantar faoin tionscadal;
                      • a bheith sásta páirt a ghlacadh in aon phoiblíocht a eagraíonn ciste na bhfeirmeacha gaoithe, ESB agus/nó cuideachtaí comhlachaithe.
                      •  

                        I gcás go measann ESB agus/nó aon chuideachta chomhlachaithe dá cuid go bhfuil sárú déanta ag an iarratasóir ar théarmaí agus ar choinníollacha an chonartha, coimeádaimid an ceart chugainn féin an deontas a bronnadh a tharraingt siar agus éileoimid aisíoc d'aon chistiú a fuarthas.

                        Ina theannta sin, ní ghlacfar lena thuilleadh iarratas ar chistiú ó na heagraíochtaí/daoine aonair sin ar feadh tréimhse dhá bhliain ar a laghad. Tar éis na tréimhse sin, ní ghlacfar le haon iarratas ó na heagraíochtaí ná ó na daoine aonair sin ach amháin más féidir leo fianaise a chur ar fáil go bhfuil gníomh déanta acu a gcumas a neartú, lena n-áireofar fianaise ar thacaíocht a lorgaíodh ó fhoinsí tacaíochta/scátheagraíochtaí cuí eile.

                         Bronntar gach deontas ó na Cistí go cúlghabhálach; mar sin, ní chuirfear aon airgead ar fáil d'eagraíocht sula mbeidh an tionscadal atá beartaithe acu curtha i gcrích acu. Chun íocaíocht cúnaimh deontais a fháil, ní mór duit an fhoirm éilimh deontais a chomhlánú agus na doiciméid tacaíochta riachtanacha eile a sheoladh ar aghaidh, mar atá luaite san fhoirm féin agus sa chonradh sínithe. Beidh moill ar phróiseáil aon éileamh ar dheontas atá neamhiomlán.

                      Tuilleadh léitheoireachta